Afganistan, Pakistan ve İran, kuşak değiştirmekte, ABD’nin ‘Yeşil Kuşak’ının yerini ‘Kızıl Kuşak’ almakta
Yeni Şafak yazarı Süleyman Seyfi Öğün, bugünkü yazısında ABD’nin geçilmesinin ardından Taliban’nın Kabil’i ele geçirmesinin ardından Afganistan’da yaşananları dünya dengeleri açısından değerlendirdi.
Son dönemde yaşananlara en çok Rusya’nın sevindiğini düşündüğünü yazan Öğün, “ABD’nin, üstelik ağır bir prestij kaybına uğrayarak Rusya’nın yumuşak karnından uzaklaşması Rusya’yı mutlu etmeyecek de kimi edecek? Mutlu taraflardan bir diğerinin Çin olduğunu ifade etmek bir bakıma malûmu ilam etmektir. Benzer bir garantiyi, yâni Taliban’ın Doğu Türkistan’ı rahatsız etmeyeceği garantisini aldıktan sonra Çin’in gelişmelerden rahatsız olacağını beklememek gerekiyor. Dahası, mâhut İpek Yolu’nun lojistiği üzerinde son mânia olan Afganistan’ın kendi kontrolüne geçmesi ve yatırımlara açılması, Çin’i son derecede rahatlatacaktır. Artık, Afganistan, Pakistan ve İran, kuşak değiştirmekte, ABD’nin ‘Yeşil Kuşak’ının yerini sanki bir ‘Kızıl Kuşak’ almaktadır” diye yazdı.
“Tabiî ki bunlar ilk intibalar acele etmemek gerekiyor” diyen Öğün, “ABD açısından tablonun ise “Evet ABD askerî açıdan başarılı olamadı. Afganistan’ı ‘adam edemedi’ ve çekildi. 1979’da Sovyetler’in başına gelenle bu durum örtüştürülebilir. Şurası muhakkak ki, Afganistan’ı terk ederek, ABD’ye ‘dünya jandarmalığı’ misyonunu kazandıran ‘Bush Doktrini’ hitama erdirildi. Bu suretle, kendisi ile işbirliği yapan devletler ve güçler nezdinde güvenirliliğini sarstı. Dahası gelişmelerin terör odaklarına cesaret verdiğini iddia edebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin maliyetinin ağır olacağını yazan Öğün, Afganistan’ın el değiştirmesinin bu defa bir farklı olduğunu belirterek Çin’e dikkat çekti. Öğün, “Bu defa kendi krizleriyle boğuşan bir ABD’nin yerini, salgın şartlarına rağmen diri ekonomisiyle Çin alıyor. Üstelik Çin’in Afganistan’a girişi askerî bir operasyon ile olmuyor. Çin, elinde Afganistan’ın temel dertlerine şifa olacak ekonomik projelerle geliyor. Ama, Çin’in, eğer gerekirse gözünü kırpmadan Afganistan’ı işgal edeceğini de unutmamak gerekir. Eğer süreç istediği gibi işlemezse, hem Doğu Türkistan üzerinden güvenliğini, hem de ekonomik yatırımlarını korumak bahanesiyle bir anda, asker, sivil on milyonları Afganistan’a yığarak, Afganistan’ı bir Çin vilayetine çevirebilir” dedi.