China News, China News Agency, Real China News Agency, Çin Haber Ajansı, China News Agency, Real China News Agency, Çin Haber Ajansı, Çin Haberleri, Gerçek Çin Haberleri,
İlgili Makaleler
Fransa’da yaşayan eşinin yanına giden ve bir telefonla ülkesi Doğu Türkistan’a geri dönmek mecburiyetinde kalan Gülbahar Haitiwaji (Heyithacı) orada yaşayacaklarından habersiz yola koyuldu. Yola çıktığında ailesinin yanına, heybesinde pek de anımsamak istemeyeceği sadece bir kitap çıkaracak kadar oldukça, yaşanmışlıkla geri döneceğinden habersizdi. Heyithacı, ne işe yaradığını bile anlamadan ülkesinde tutuklanıp, 2 yıl süresince toplama kampında tutuldu.
Burada başına gelenleri Fransız gazeteci Rozenn Morgat’a anlatınca ortaya “Çin Kampından Nasıl Kurtuldum” adlı kitabı çıktı. Dünyada büyük ses getiren kitap geçtiğimiz ay Mihrabad Yayınları tarafınca Türkçe olarak basıldı. Kitapta Heyithacı, yaşadıklarını en ince ayrıntılarına kadar konu alıyor. Pekala bu kamplarda ne yaşanıyor? Uygur Türkleri seslerini dünyaya duyurabiliyor mu? Bu soruları Heyithacı’ya ve tıpkı vakitte kitabın Türkçe baskısının editörlüğünü meydana getiren Doç. Dr. Abdülhamit Avşar’a sorduk.
AİLESİ GÖÇE ZORLANMIŞ
Uygur Türkü olan Doç. Doç. Dr. Abdülhamit Avşar 1965’te zorbalıklar yüzünden Türkmenistan’dan göç etmiş bir ailenin üyesi. Çin’in Uygurlara reva görmüş olduğu dramı yakından yaşayan aile, göç sonrası 4 yılını Afganistan’da geçirmiş. Aile böylece Çin’i ve siyasetlerini yakından tanımış, bu yapılanları anlamlandırma mevzusunda bir epey yol almış. “Çin, tarihten beri daima acımasızdı” diyor Abdülhamit Avşar ve şunları konu alıyor:
“Dilimizdeki ‘Çin işkencesi’ terimi de rastgele bir isimlendirme değil. Çin tarihini bilenler, Çin ve azap teriminin birbirini tamamladığını oldukça güzel bilir. Çin devlet tefekküründe, insan kıymetsiz bir varlık. Bunu Çin’in kendi halkına, doğrusu Çinlilere karşı tavrında da açıkça görürüz. Ne var ki Çin, diplomasiyi, propagandayı da oldukça muntazam kullanır ve kendini mülayim, şiddetten uzak bir devlet, cemiyet olarak sunmayı da başarır. Yaptıklarının ortaya çıkmasından çekinen Çin, bunu engellemek için de zulüm ve baskıya başvuruyor. Gülbahar Heyithacı’nın yaşadıkları da bunun bir örneği.”
SIRADAN, APOLİTİK BİR İNSAN
Seneler sonrasında Gülbahar Heyithaci’nin yazdığı “Çin Kamplarından Nasıl Kurtuldum” kitabının editörlüğünü yaparken de geçmişte aile büyüklerinin anlattığı acıları yeniden hatırlamış. Kitabın müellifi olan Heyithacı’nın eğitimli sadece bayağı, apolitik bir şahıs bulunduğunu söyleyen Avşar, Çin’in ayrılıkçı olarak nitelediği bir düşünce yaşamına da haiz olmadığını aktarıyor: “Fransa’da yaşayan eşinin yanına gitmiş, sığınma teşebbüsünde bulunmamış bir hanımefendi. Bigün çalmış olduğu iş yerinden gelen bir telefonda, emeklilik için kimi evrakları tamamlaması istenmiş. Geçirdiği tereddütlere karşın, Çin’in kendisine dokunmayacağına inanarak Doğu Türkistan’a gitmiş. Hemen sonra o azap devri başlamış. Çin için kıymetli olan tek şey, 1949’daki işgalden bu yana devam ettirdiği, 2016 itibariyle de tamamlamak istediği Uygurları, Doğu Türkistan Türklerini dejenere etme süreci. Bunu da Gülbahar Hanım ve gibisi binlerce kişinin yaşamını şantaj mevzusu haline getirerek yapıyorlar.”
KALBİM KAMPLARDAKİ BEŞERLERLE
Kıssanın devamını bu sefer Gülbahar Heyithacı’dan dinliyoruz. Kamplarda azap görüp hayatta kalmak, üzerine üstlük bu acıyı yaşayanların hala var bulunduğunu bilmek epey sorun bir süreç. Elinizden geleni yapmak için uğraşırsınız lakin düşünmeniz ihtiyaç duyulan bir de aileniz vardır. Gülbahar Heyithacı da her ne kadar inançta olsa da bu kaygılarla yaşamını sürdürüyor.
Yaşadıklarını şu şekilde özetliyor, “Uygur olduğum için, isteğim haricinde Çin kamplarında alıkonuldum. Çin hükümeti beni kamu sistemini bozmak ve terörizmle suçladı. Kızımın medya kampanyaları ve Fransız diplomatik faaliyetleri yardımıyla Fransa’da ailemle yeniden bir ortaya geldim. Lakin kalbimin bir modülü hala Doğu Türkistan’da, kamplarda acı çeken insanlarımla beraber. Ayrıyeten kendi ailemi, annemi, kardeşlerimi ve akrabalarımı da oldukça düşünüyorum. Çin’in benim yüzümden onlara ziyan verebileceğini ya da onlara azap edebileceğini biliyorum. Her zaman tasalarla yaşayacağımı biliyorum lakin hakkaniyet için savaşmak zorundayım.”
KAMPLAR RUHEN DE ÖLDÜRÜYOR
Çin, kelamda eğitimler esnasında Uygurları; dini aşırılık, radikallik suretiyle ziyanlı alışkanlıklardan arındırıp, mesleksel eğitim alarak ferdî formda kendilerini yetiştirme imkânı sağladığını tez ediyor. Lakin kitap bu söylenenlerin palavra bulunduğunu da açıkça gözler önüne koyuyor. Heyithacı kampta yaşadıklarını hala unutamamış. Hem ruhen hem bedenen almış olduğu yaraların iyileşmediğini söylüyor. Kamplarda yaşamış olduğu azaplardan dolayı görme yetisinin zayıfladığı, sırt ve baş ağrısı yaşadığını konu alıyor. Hala kendini inançta hissetmediğinin de altını çiziyor. Kısaca yaşanmış olan o kaygı ve kaygı Fransa’ya döndüğü halde devam ediyor.
Kamplarla ilgili Abdülkadir Avşar da kıymetli bilgiler veriyor. Bu kampların, “gerçek manada bir ceza kampı” bulunduğunu lisana getiren Avşar kelamlarını şu şekilde sürdürüyor: “Hapishaneden farkı, mahallî yetkililerin kişisel kararlarıyla istenilen insanoğlunun buralara atılabilmesi ve bilinmeyen bir mühlet tutulması. Kamplarda yaşamın ne aşama çekilmez bulunduğunu, bir insanoğlunun bu işkenceyi nasıl yapabileceğini, kitabı okurken iliklerinize kadar hissediyorsunuz. Vicdanınızın en derin köşesine kadar büyük bir acı duyuyor, adeta nefes alamaz hale geliyorsunuz. Okuyanın bu duruma düşmüş olduğu bir gerçeklik karşısında bunu şahsen yaşayanlar nasıl hayatta kalabiliyor, büyük bir muamma. Fiziki ölümlerin sayısı açıklanmadığı için bilemiyoruz sadece bir de ruhen vefatlar var. Tüm kültürel ve dini geçmişleri silinen, deliren, beyinleri yıkanarak yaşarken vefata mahkûm edilenlerin sayısının binlerce bulunduğunu da söyleyebiliriz.”
Kamuoyu baskısı karşılık buldu
Abdülhamit Avşar, “Gülbahar Heyithacı’nın kitabı birinci basımdan sonrasında, Batı kamuoyunda büyük bir yankı uyandırdı. Öncesinde Batılılar, Uygurların söylediklerine inanmıyor, anlatılanları bir masal suretiyle görüyordu. Doğu Türkistanlıların Müslüman olması da önyargıları harekete geçirince ihtiyaç duyulan ilgi daima esirgendi” diyor. Kamplardaki tanıklıklar artınca, Batı kamuoyunda bir hassaslık oluştuğunu da ekliyor, “Doğu Türkistan’da üretim meydana getiren firmalar kamuoyu baskısıyla üretimlerini durduruyor, toplama kamplarında tutulanların emekleriyle üretim meydana getiren milletlerarası kimi fabrikalar kapanıyor. Toplama kampı uygulamasını hayata geçiren bireylere karşı yasaklama ve ambargolar hayata geçiriliyor.”
Hâlâ kendimi inançta hissetmiyorum
Kampların bedenine epey ziyan verdiğinden de bahsediyor Heyithacı ve şunları söylüyor: “Vücudum zayıf. Kamplarda 7 gün 24 saat neonlar altında bırakılmak sebebiyle görme sıkıntılarım var. Tıpkı vakitte daima sırt ve baş ağrılarım oluyor. Uyurken bile beynim hala düşünüyor, büsbütün rahatlamak benim için şu an epey güç. Fransa’da rahat olmama rağmen, kimi zaman inançta değilmişim suretiyle hissediyorum. Eski hayatıma dönmek için vakte gereksinimim var. Velhasıl, sporla ve ailemle geçirdiğim zaman yardımıyla eski rutinlerime dönmeye çalışıyorum.”
Soykırımı göstermemiz lazım
Kamplarda hala oldukça sayıda insan bulunduğunu da ilave ederek, zulmün sona ermesi için dünya genelinde şovlar yapılması icap ettiğini aktarıyor. Gülbahar Heyithacı “Tüm dünya varlığından haberdar olması durumunda Çin, 5 yıldan beri kampları tutuyorsa, bunun sebebi Çin’in ekonomik gücüne ve tesirine inanmasıdır. Mümkün olmasıyla birlikte oldukça ülkeyi, Çin’e baskı halletmeye zorlamamız gerekiyor. Onları zorlamak için toplumsal medyayı kullanarak medyatik kampanyalar düzenlememiz gerekiyor. Ekonomik baskılar benim için şu anda Çin’e karşı en tesirlisi. Tıpkı vakitte Çin’e ve diğeri ülkelere Uygurların var bulunduğunu ve gözlerimizin önünde gerçek bir soykırımın yaşandığını göstermek için dünyanın her yerinde şovlar yapmaktan vazgeçmemeliyiz” diyor. Kaynak : Yenişafak
